Το χωριό του μανιταριού στο νότο

Τους τελευταίους μήνες σε αγροτικές περιοχές στα Σαχτούρια του Λιβυκού νότια του Ρεθύμνου, παρατηρείται αυξημένη κίνηση τα Σαββατοκύριακα της εβδομάδας! Και δεν είναι μόνο γιατί επανέρχονται, όπως το συνηθίζουν άλλωστε, αυτά τα διήμερα στο χωριό τους όσοι «χωριανοί μένουν σε πόλεις της Κρήτης», αλλά και γιατί «αρκετοί από τη Μεσαρά κυρίως, το Ηράκλειο, το Ρέθυμνο, τα Χανιά» φτάνουν εκεί για να μαζέψουν τα άγρια μανιτάρια «που φέτος φύτρωσαν σε ποσότητες».

Και αν πολλούς αυτοί οι μύκητες τρομάζουν μόνο στο… άκουσμά τους , οι εκατό και πλέον άνθρωποι που κατοικούν μόνιμα τον οικισμό δεν ταράζονται και δεν ανησυχούν από τα θανατηφόρα περιστατικά που έχουν σημειωθεί στο παρελθόν, γιατί εδώ λόγω παράδοσης… ειδικεύτηκαν «τους γνωρίζουν τόσο καλά όπως η μάνα το παιδί της», τους συλλέγουν άφοβα από το χωράφι και τους βάζουν, όπως το συνηθίζουν, στο τηγάνι, στο κάρβουνο ή στην κατσαρόλα και «τους κάνουν μεζέ στην παρέα».

ΦΕΤΟΣ… ΗΛΘΑΝ ΝΩΡΙΤΕΡΑ

«Κανείς στο χωριό μας», θυμάται ο Γιάννης Χαραλαμπάκης πρόεδρος στον τοπικό όμιλο νεολαίας, «δεν έχει δηλητηριαστεί ποτέ από μανιτάρια γιατί όλοι τα γνωρίζουν και μπορούν να διακρίνουν εάν είναι καθαρά ή δηλητηριώδη. Εάν τα μαζεύουν, όσοι δεν ξέρουν, από τόπους που υπάρχουν σκουπίδια και πλαστικά, τότε υπογράφουν την καταδίκη τους!»

Στα χρόνια της ανέχειας, πάντως, η βρώση τους ήταν συχνά ένα… καθημερινό φαγητό «για να σταθούν τα κοπέλια». Όμως, περνώντας στην εύπλαστη ευμάρεια και της αφθονίας, άρχισαν να απαξιώνονται και να αποτελούν «το πιάτο των φτωχών». Μα φέτος, παρατηρεί ο Μανώλης Πατεράκης, «βγήκανε πολλοί ομανίτες και νωρίτερα, γιατί έβρεξενε πρώιμα κι ο ομανίτης θέλει νερό και κάψα. Από ‘παέ και πέρα που θα αρχίξουνε τα κρυγιώματα δεν θα βγούνε παρά το Μάρτη και τον Απρίλη. Παλιά που είχαμενε φτώχιες τσι ‘χαμενε σαν το κρέας!».

Το εκπληκτικό, φέτος, είναι ότι σε κάθε περπατησιά στο χωράφι… ξεπετάγονται μανιτάρια και αυτό είναι ένα πρωτόγνωρο φαινόμενο, σε σύγκριση με άλλα χρόνια. «Ούλοι οι ομανίτες στα Σαχτούρια είναι καθαροί. Επαέ, όσο χρονών είμαι, ποτέ δεν πόθανε άνθρωπος, μα ούτε άκουσα κιανένα να πονέσει το στομάχι-ν-του!» συνεχίζει.

ΚΑΙ ΓΙΟΡΤΗ ΜΑΝΙΤΑΡΙΟΥ;

Κάθε σπίτι στο χωριό του Λιβυκού ωστόσο, έχει «πάντα στο ψυγείο του και τον μεζέ του», γιατί «ως μεζέ έχουμε το μανιτάρι εδώ», λέει ο κ. Χαραλαμπάκης. Οι ποσότητες που συλλέγονται είναι μεγάλες και δεν χρειάζεται «χρόνος και κόπος» για να τις εντοπίσουν. «Στα πρόβατα που πάω», προσθέτει ο κ. Πατεράκης, «μαζώνω  μπορεί και δεκαπέντε κιλά. Είναι πολλοί φέτος…»

Βέβαια, η πλειοψηφία των ανθρώπων τις αναλώνουν στα σπίτια τους ή τις δίδουν δώρο σε φίλους. Ωστόσο, υπάρχουν και ορισμένοι, ελάχιστοι, που πιεζόμενοι από τις σημερινές οικονομικές δυσκολίες τις πωλούν για να ενισχύσουν το μικρό εισόδημά τους. Αλλά «είναι λίγοι αυτοί».

Τα περισσότερα μανιτάρια που ευδοκιμούν εδώ ανήκουν στην κατηγορία αρτυκίτες επειδή φύονται σε περιοχές που αναπτύσσεται ο θάμνος άρτυκας. Ωστόσο εμφανίζονται και άλλα είδη που καταναλώνονται, όπως οι αγκαθίτες, δροσίτες, πρινίτες και αλεκατίτες.

Ωστόσο, «τα Σαχτούρια ακούγονται και από τα μανιτάρια» πέρα από την σύγχρονη ιστορική μνήμη και τις όμορφες και καθαρές παραλίες που διαθέτουν.

Για το λόγο αυτό, στη διοίκηση του ομίλου νεολαίας υπάρχει η σκέψη να καθιερώσουν την «γιορτή μανιταριού» το φθινόπωρο ή την άνοιξη κάθε χρόνου, ώστε το χωριό τους να ανοίξει μια επιπλέον πόρτα για την προσέλκυση επισκεπτών. Όμως, είναι ακόμη ως σκέψη…

MadeinCreta